رادیوگرافی های تک دندانی چه کاربردی دارند

رادیوگرافی های تک دندانی چه کاربردی دارند؟

رادیوگرافی های تک دندانی یکی از انواع رادیوگرافی هایی می باشد که برای تصویربرداری بافت ها و دندان ها طراحی شده است. هر تصویر رادیوگرافی های تک دندانی به طور عمده تصویر دو تا چهار دندان را نمایش می دهد. همچنین اطلاعات دقیقی در مورد دندان ها و استخوان آلوئول  بیان می کند. این روش یک تکنیک ساده و اقتصادی رادیوگرافی، با دوز تابش و امکانات زیادی را در اختیار ما قرار می‌دهد.

 

نشانه های بالینی اصلی رادیوگرافی های تک دندانی عبارتند از:

• تشخیص عفونت یا التهاب اپیکال

• ارزیابی وضعیت پریودنتال

• ارزیابی موقعیت دندان های روییده نشده

• ارزیابی مورفولوژی ریشه قبل از استخراج

• در طول درمان ریشه

• ارزیابی قبل از عمل و بعد از جراحی اپیکال

• ارزیابی دقیق کیست های اپیکال و سایر ضایعات در استخوان آلوئول

• ارزیابی ایمپلنت بعد از عمل

 

نحوه انجام رادیوگرافی های تک دندانی:

• شما در وضعیت عمودی روی صندلی دندانپزشکی می نشینید و پیش بند سربی و یقه تیروئید می بندید. استانداردهای پذیرفته شده برای کنترل عفونت رعایت می شود و اپراتور شما دستکش می پوشد و برخی از قسمت ها ممکن است با یک مانع محافظ پوشانده شود.

• یک فیلم با استفاده از یک دستگاه نگهدارنده فیلم پلاستیکی که دارای یک میله فلزی با یک حلقه متصل است که از دهان خارج می شود، در دهان شما قرار می گیرد. اپراتور با دقت فیلم و نگهدارنده را در دهان شما قرار می دهد تا یک تصویر با کیفیت از دندان های شما بگیرد. شما باید محکم دستگاهی که فیلم را نگه می دارد، گاز بگیرید تا فیلم در جایش ثابت بماند.

• برخی از افراد با گاز گرفتن مشکل دارند اما باید بدانید که این گاز گرفتن بسیار مهم است زیرا کمک می کند تصاویر بهتری از دندان ‌هایتان گرفته شود.

• اپراتور شما به سرعت کار می کند و از تکنیک هایی استفاده می کند که شما هیچ دردی را احساس نکنید. زمانی که فیلم در موقعیت مناسبی قرار بگیرد، اپراتور مخروط مربوط به اشعه ایکس را تراز کرده و آن را به قسمت فیلم منتقل می کند. برای هدایت بهتر می توان از حلقه نگهدارنده فیلم استفاده کرد.

• از شما خواسته می شود که با حفظ موقعیت صحیح ثابت بمانید. اپراتور به اتاق دیگری می رود تا دکمه را فشار بدهد. با این کار فیلم دچار تشعشع می شود و یک صدای بوق از خودش تولید می کند.

• پس از تکمیل، اپراتور مجددا وارد می شود و فیلم را از دهان خارج می نماید. گاهی ممکن است این روش برای نواحی مختلف دهان تکرار شود.

• هنگامی که رادیوگرافی های مورد نیاز کامل شد، اپراتور یقه تیروئید و پیشبند سربی را بر می دارد.

• فیلم‌ها برای تعیین اینکه آیا همه مناطق می‌توانند به اندازه کافی تجسم شوند، ارزیابی می‌شوند. تغییرات آناتومیکی ممکن است جایگذاری فیلم را چالش برانگیزتر کند و در نتیجه مناطقی را که به وضوح روی فیلم دیده نمی شود، ایجاد می کند. در این شرایط ممکن است مصرف مجدد لازم باشد.

• تا حد امکان میزان قرار گرفتن در مقابل تابش کم است. این امر به این دلیل است که تشخیص دقیق تر باشد و خطر به کم ترین مقدار ممکن برسد.

اگر بخواهیم مقایسه کنیم میزان پرتو های رادیوگرافی دندان تقریبا مساوی با سطوح تابشی منابع طبیعی است. رادیوگرافی های تک دندانی یا پری اپیکال اطلاعات مهمی را در اختیار متخصص دندانپزشکی قرار می دهد. این اطلاعات در تشخیص و برنامه ریزی درمانی بسیار مهم است.

 

 

الزامات موقعیت یابی ایده آل:

الزامات ایده آل برای موقعیت گیرنده تصویر (بسته فیلم یا حسگر دیجیتال) و بازتاب اشعه ایکس، نسبت به دندان، بسیار مهم است. الزاماتی که باید در رادیوگرافی های تک دندانی نظر بگیرید عبارتند از:

• دندان مورد بررسی و گیرنده تصویر باید در تماس باشند یا اگر امکان پذیر نیست تا حد امکان به هم نزدیک باشند.

• دندان و گیرنده تصویر باید موازی یکدیگر باشند.

• گیرنده تصویر باید با محور بلند خود به صورت عمودی برای دندان های ثنایا و نیش باشد. همچنین برای دندان های پرمولر و مولر باید به صورت افقی با گیرنده کافی فراتر از اپیکال برای ثبت بافت های اپیکال قرار گیرد.

• سر لوله اشعه ایکس باید به گونه ای قرار گیرد که پرتو در هر دو سطح عمودی و افقی با دندان و گیرنده تصویر در زوایای قائمه برخورد کند.

• موقعیت یابی باید قابل تکرار باشد.

 

 

تکنیک رادیوگرافی های تک دندانی:

آناتومی حفره دهان همیشه اجازه نمی دهد که همه این الزامات موقعیت ایده آل برآورده شوند. برای غلبه بر مشکلات، دو تکنیک برای رادیوگرافی پری اپیکال توسعه داده شده است:

• تکنیک موازی سازی

• تکنیک زاویه تقسیم شده

 

 

نگهدارنده های بسته فیلم یا حسگر:

انواع نگهدارنده ها برای رادیوگرافی های تک دندانی ساخته شده است. نگهدارنده های مختلف از نظر هزینه و طراحی متفاوت هستند، اما اساسا از سه جزء اصلی تشکیل شده اند:

1. مکانیزمی برای موازی نگه داشتن گیرنده تصویر با دندان ها که از خم شدن گیرنده نیز جلوگیری می کند.

2. بلوک یا سکوی نیش

3. دستگاه هدف گیری پرتو ایکس

اجزای مختلف نگهدارنده های مختلف معمولاً باید قبل از استفاده بالینی نگهدارنده با هم مونتاژ شوند. طراحی نگهدارنده مورد استفاده بستگی به این دارد که آیا دندان مورد بررسی قدامی یا خلفی است؟ در فک پایین یا بالا قرار دارد؟ در سمت راست است یا سمت چپ فک.

این متغیرها به این معنی است که مونتاژ نگهدارنده می تواند گیج کننده باشد، اما باید به درستی انجام شود. برای تسهیل این مونتاژ، برخی از تولیدکنندگان اکنون اجزای مختلف را کد رنگی می کنند.

آیا رادیوگرافی های تک دندانی خطرناک است؟

خیر. دوز تابش در این معاینه تنها تا 5 µSv است که معاینه را برای سلامتی بیمار خنثی می‌کند.

 

 

چه زمانی باید رادیوگرافی های تک دندانی انجام شود؟

نشانه های این نوع معاینه ممکن است متفاوت باشد. هنگامی که علائم دردناکی را تجربه می کنید ممکن است برای رادیوگرافی های تک دندانی ارجاع شوید، اما انجام آن برای بسیاری از انواع درمان و تشخیص نیز ضروری است. رادیوگرافی های تک دندانی بیشتر در موارد زیر بر روی بیماران انجام می شود:

• درمان پوسیدگی

• درمان شرایط التهابی (التهاب دندان، التهاب پالپ دندان، التهاب بافت پری اپیکال)

• برنامه ریزی برای کشیدن دندان

• ضایعات مشکوک

• درمان ریشه

 

 

نظارت بر ایمپلنت های دندانی:

در حال حاضر این روش رادیوگرافی برای نظارت بر ایمپلنت های دندانی پس از قرار دادن آن ها بسیار مفید است. اشعه ایکس پری اپیکال در پیگیری های مختلف (حداقل یک بار در سال) انجام می شود تا مشخص شود آیا استخوان اطراف ایمپلنت پایدار است یا مشکلی وجود دارد که باعث تحلیل استخوان می شود. تشخیص زودهنگام این امر در صورت لزوم برای درمان صحیح ایمپلنت ها و پیشگیری از مشکلات اساسی ضروری است. اشعه ایکس پری اپیکال ساده اما در زمینه دندانپزشکی بسیار مفید است.

 

 

نتیجه گیری:

رادیوگرافی در تشخیص بیماری ها نقش مهمی دارد. ممکن است رادیوگرافی برای شما تجویز شود که همراه با معاینه بالینی شما استفاده خواهد شد. رادیوگرافی های تک دندانی نوعی روش تصویربرداری است که از داخل دهان شما تصاویری تهیه می کند.

رادیوگرافی های تک دندانی اطلاعات کاملی درباره دندان ها و استخوان اطراف به پزشک می دهد.

این فیلم کل تاج و ریشه دندان ها را نشان می دهد که اطلاعات مهمی در مورد بیماری های دهان ارائه می دهد. به ویژه پوسیدگی دندان، آبسه دندان و از دست دادن استخوان پریودنتال یا بیماری لثه.

رادیوگرافی های تک دندانی فقط برای معاینه برخی از قسمت ها می باشد ولی ممکن است برای یک سری کامل نیز پیشنهاد شود.

 

در صورت هرگونه سوال و یا ابهام پیرامون رادیوگرافی های تک دندانی در ارتودنسی می توانید هم اکنون با همکاران و دوستان ما از وب سایت  خانم دکتر پروین خرازی، در ارتباط باشید.

همچنین برای کسب اطلاعات بیشتر و مشاوره به مطب دکتر پروین خرازی مراجعه کنید.