رابطه تقاطعی دندان های خلفی
تقاطع در دندان های خلفی یک بیماری است که بر نحوه تراز شدن دندان های شما تأثیر می گذارد. اصلی ترین علامت بروز رابطه تقاطعی (crossbite) میان دندان ها این است که وقتی دهان شما بسته است یا در حالت استراحت قرار دارد، دندان های بالا در پشت دندان های پایین شما قرار می گیرند و این می تواند دندان های پشت(خلفی) یاجلوی دهان را تحت تأثیر قرار دهد.این بیماری مشابه یک بیماری دندانپزشکی دیگر به نام آندربایت است و هر دوی این بیماری ها از انواع ناهنجاری های دندان محسوب می شوند.تقاطع در دندان ها می تواند عوارض و علائم دردناکی ایجاد کند، اما می توان با مراجعه به یک متخصص دندانپزشکی آن را بهبود بخشید. تقاطع در دندان ها یک تماس نامنظم بین دندان های بالا و پایین است. این تماس متناوب می تواند در چندین نقطه در دهان اتفاق بیفتد.
رابطه تقاطعی دندان ها
داشتن فکی مرتب که به طور منظم بالا و پایین دهان را روی هم قرار می دهد، نشانه مهمی از سلامت دهان و دندان شما محسوب می شود.همانطور که از نام آن می توان حدس زد، تقاطع میان دندان ها به دندان هایی اشاره دارد که وقتی دهان شما بسته است روی هم قرار نمی گیرند.
به طور کلی دو نوع تقاطع میان دندان ها وجود دارد: قدامی و خلفی.
- تقاطع میان دندان های خلفی که به گروهی از دندانهای پایینی که در پشت دهان شما قرار دارند و روی دندانهای فک بالا قرار می گیرند اشاره دارد.
- تقاطع میان دندان های قدامی که به گروهی از دندان ها در قسمت جلویی دهان گفته می شود که روی دندان های فک بالا قرار می گیرند.
تقاطع در دندان های خلفی
کراس بایت خلفی اغلب با باریک بودن فک بالا و قوس بالای دندان همراه است. کراس بایت خلفی می تواند یک طرفه، دو طرفه، تک دندانی یا کل قسمت را در بر بگیرد. بر اساس تحقیقات انجام شده کراس بایت های خلفی در 7 تا 23 درصد از افراد رخ می دهد. شایع ترین نوع کراس بایت خلفی کراس بایت یک طرفه است. کراس بایت یک طرفه در 80 الی 97٪مواردمبتلا به تقاطع دندان ها رخ می دهد. همچنین کراس بایت خلفی در بیشتر موارد در دندان های اولیه و ترکیبی رخ می دهد. این نوع کراس بایت معمولاً با تغییر عملکرد فک پایین به طرف تقاطع های موجود بروز می یابد. کراس بایت خلفی می تواند ناشی از ناهنجاری های اسکلتی، دندانی یا عملکردی باشد. یکی از دلایل متداول ایجاد کراس بایت خلفی، تفاوت در اندازه بین فک بالا و فک پایین است. به طور خاص، جایی که فک بالا کوچکتر از فک پایین است. کراس بایت خلفی می تواند از موارد دیگری که در زیر اشاره خواهیم کرد نیز تأثیر بپذیرد:
- انسداد راه تنفس از فک بالایی دهان:این عارضه زمانی رخ می دهد که بیماران دارای«صورت آدنوئید» در تنفس از طریق بینی دچار مشکل می شوند. آنها یک مال اکلوژن اپن بایت را تجربه می کنند که با ایجاد کراس بایت خلفی می گردد.
- طولانی شدن عادت مکیدن انگشت شست که می تواند منجر به انقباض فک بالا در عقب شود.
- طولانی شدن مدت استفاده از پستانک.
دلایل بروز تقاطع در دندان های خلفی
ژنتیک
یکی از دلایل اصلی کراس بایت ژنتیک است. چنانچه برخی از افراد با فک پایین بزرگتر و فک بالای کوچکتر متولد می شوند.از آنجا که امکان دارد دندانهای باریک در خانواده وجود داشته باشند، ممکن است به محض اینکه دندان ها شروع به رویش نمایندبا رابطه‌ی تقاطعی رو به رو شوند. در این صورت، متخصص ارتودنسی ممکن است یک دستگاه اصلاح رشد را توصیه کند. این دستگاه فک فوقانی نوزاد را زودتر پهن می کند تا پس از رویش دندان های دائمی خود برای درمان ارتودنسی آماده شود.
تنفس دهانی
در بیشتر مواقع در زمان های خواب تنفس از راه دهان رخ می دهد. همچنین تنفس از راه دهان بر رشد و شکل صورت اثرگذار است. در صورتی که یک کودک از راه دهان نفس بکشد و دارای فک بالایی کوچکی نیز باشد به احتمال زیاد به تقاطع میان دندان ها مبتلا می شود.
رویش دیرهنگام دندانهای دائمی
دندان های یکه بیش از حد در دهان باقی می مانند، همان دندان های شیری هستند که اگرچه شل می شوند اما سپس دوباره به لثه ها محکم شده و از رویش دندان های دائمی جلوگیری می کنند. در صورت بروز این حالت در فک بالا، دندان اضافی بایددر زمان مناسب کشیده شود تا از ایجاد کراس بایت جلوگیری شود. اما در صورت رویش دندان دائمی و ایجاد کراس بایت، درمان ارتودنسی لازم است تا دندان به موقعیت صحیح خود برسد.
عادات نامناسب دوران کودکی
عادت مکیدن می تواند رشد فک را در کودکان تغییر دهد. این عادات شامل مکیدن انگشت شست، مکیدن انگشتان دیگر، عادت های بد جویدن و استفاده بیش از حد از بطری یا پستانک است.
عوامل مخاطره آمیز و عوارض کراس بایت درمان نشده
عوامل خطر شایع مرتبط با کراس بایت دندان های خلفی درمان نشده عبارتند از:
- تراشیده شدن و یا ترک خوردن دندان ها ناشی از انسداد غیر طبیعی بین دندان های بالا و پایین
- افزایش خطر حفره ها و بیماری های لثه، مانند التهاب لثه و بیماری های پریودنتال
- عقب نشینی لثه ها، که یک بیماری جدی دهانی است و ریشه های دندان را در معرض عفونت و پوسیدگی قرار می دهد
- مشکل در بستن دهان
- درد هنگام گاز گرفتن یا جویدن
- سردرد و درد فک
- دندان درد شدید
برای کسب اطلاعات بیشتر به مقاله ی ” اصلی ترین ناهنجاری های دندان ” مراجعه کنید.
چگونه می توان کراس بایت را برطرف کرد
اگر کراس بایت در اوایل کودکی اصلاح نشود، به احتمال زیاد سایر بیماری های دندانی و مشکلات فک در بزرگسالی را به همراه خواهد داشت. با این وجود درمان این بیماری برای بزرگسالان نیز امکان پذیر است، اما از آنجا که فک و دندان ها کاملاً تکامل یافته اند و به اندازه کافی رشد کرده اند انتخاب روش های درمانی محدودیت هایی را به همراه دارد.
الاینرهای شفاف کننده به یک درمان ارتودنسی رایج برای تقاطع میان دندان ها تبدیل شده اند و امروزه به عنوان موثرترین و شناخته شده ترین روش تنظیم کننده دندان ها معرفی می شود. این صاف کننده ها تمام سطوح گزنده دندان های بالا و پایین را می پوشانند تا از این طریق به دندان های تقاطعی اجازه می دهد آزادانه و بدون تحت تاثیر قرار گرفتن دندان های مخالف به حرکت در آیند.
راه دیگر درمان تقاطع دندان های خلفی بریس ها هستند. آن ها می توانند اکثر موارد ابتلا به این بیماری را درمان کنند. اگر تنها یک دندان درگیر رابطه تقاطعی باشد، بریس ها می توانند بدون کمک دستگاه های ارتودنس، دندان اضافی را به طور موثر به موقعیت صحیح خود منتقل کنند.
برای کسب اطلاعات بیشتر و مشاوره ی رایگان به مطب دکتر پروین خرازی مراجعه کنید.