گسترش فک در ارتودنسی

 

روش‌های گسترش فک یا expansion فک با استفاده از ارتودنسی

 

ناهنجاری های فک انواع مختلفی دارند که در آنها فک حالت نرمالی نداشته و نیاز به درمان ارتودنسی دارند. گسترش فک بالا یا Jaw Expansion  که به آن انبساط کام نیز می گویند از جمله درمان های ارتودنسی است که برای اصلاح فک و تصحیح ساختار آن به کار می رود. هدف از این روش درمانی تکامل و تصحیح فک در دوران کودکی است. گسترش فک با استفاده از ابزار ها و دستگاه های مخصوصی به نام PED انجام می شود. این دستگاه گسترش دهنده فک با ایجاد یک فشار ملایم باعث افزایش عرض فک بالا می گردد. ما در این مقاله به بررسی درمان گسترش عرض فک بالا با استفاده از ارتودنسی می پردازیم.

 

کوچک بودن فک بالا و عوارض آن

 

کوچک بودن فک یکی از مشکلات رایج در دندانپزشکی است که با استفاده از روش های ارتودنسی و در موارد خاص با استفاده از روش های جراحی درمان می شود. روش ارتودنسی آسان تر و ایمن تر از روش جراحی بوده و در دوران کودکی بیشترین تاثیر را دارد. افرادی که دارای فک کوچک هستند از مشکلاتی مانند تنفس دهانی، مشکل در غذا خوردن و صحبت کردن رنج می برند. در حالت عادی فک بالا کمی بزرگتر از فک پایین بوده و موجب می شود که دندان های فک بالا در موقعیت مناسب روی فک پایین قرار گیرند. در صورت کوچک بودن فک، ساختار و زیبایی فک و صورت نیز تحت تاثیر قرار می گیرد. همچنین این مساله موجب به هم ریختگی دندان ها و تحت تاثیر قرار دادن بهداشت دهان و دندان می گردد.

استفاده از ارتودنسی و گسترش دهنده های کام، یکی از بهترین راهکارهای درمانی برای expansion فک است.

 

کوچک بودن فک بالا و عوارض آن

چه زمانی به گسترش فک بالا نیاز است؟

 

درمان expansion فک با استفاده از ارتودنسی معمولا در دوران کودکی توصیه می گردد اما با این حال افراد زیر 16 سال نیز می توانند از این روش برای افزایش عرض فک بالا استفاده نمایند. به طور کلی افرادی که دارای ناهنجاری  های بایت هستند می توانند از درمان گسترش فک استفاده کنند. این ناهنجاری ها شامل این موارد هستند :

• کراس بایت : کراس بایت به حالتی اطلاق می­شود که در آن دندان های فک بالا و پایین در یک راستا قرار نمی گیرند. در واقع دندان ها دچار به هم ریختگی هستند.

• ازدحام بیش از حد دندان ها : از دیگر شرایطی که در آن از درمان expansion فک با استفاده از ارتودنسی استفاده می شود، زمانی است که در صورت افتادن دندان های شیری نیز فضای کافی و مناسب برای رشد سایر دندان ها وجود نداشته باشد. حتی قبل از اینکه تمام دندان های دائمی (بزرگسالان) رشد کنند، با معاینه فک می توان دریافت که فضای کافی برای رشد آنها وجود ندارد. expansion فک بالا می تواند فضای لازم را بدون نیاز به کشیدن دندان ایجاد کند.

• دندان‌های نهفته: وقتی دندانی که هنوز در نیامده است و توسط دندان‌های دیگر مسدود می‌شود، expansion فک بالا می‌تواند به آن اجازه دهد تا خود به خود در موقعیت مناسب رویش پیدا کند. این مورد اغلب در مورد دندان های نیش اتفاق می افتد.

• تنفس از طریق دهان : گاهی به دلیل فک باریک فرد دچار تنفس دهانی می شود و برای درمان آن نیاز به گسترش فک دارد.

 

علت استفاده  درمان ارتودنسی برای گسترش فک در دوران کودکی

 

اگر expansion فک بالا در دوران کودکی انجام نشود، ممکن است جراحی در مراحل بعدی زندگی مورد نیاز باشد. زیرا دستگاه های گسترش دهنده کام گزینه درمانی مناسبی برای بزرگسالان نیستند. روش‌های جراحی برای گشاد کردن فک پیچیده تر از دستگاه‌های گشادکننده کام بوده و خطرات بیشتری نیز دارند. به همین دلیل است که درمان زود هنگام ارتودنسی برای گسترش فک توصیه می شود تا موقعیت فک و ساختار آن تا سنین نوجوانی و جوانی در شکل صحیح و نرمال خود قرار گیرد.

 

دستگاه های expansion فک چگونه کار می کنند؟

 

فک فوقانی از دو استخوان مجزا تشکیل شده است که در دوران نوجوانی با هم ترکیب می شوند و یک ساختار استخوانی واحد را تشکیل می دهند. دستگاه های expansion فک می توانند  از این موضوع استفاده کرده و باعث افزایش و گسترش فک شوند. دستگاه های گسترش دهنده کام یا پالاتال، شکافی که بین این دو استخوان وجود دارد را بیشتر می کنند. این دستگاه ها که اکسپندر نیز نام دارند، در دو طرف دهان به دندان های آسیاب بالایی متصل می شوند. با فعال کردن دستگاه، از دو طرف به استخوان های فک بالا فشار وارد شده و در طولانی مدت آنها را از هم جدا می کند. فشار ناشی از دستگاه گسترش دهنده ممکن است کمی درد آور باشد.

برای کودکان معمولا شب‌ها هنگام خواب باید دستگاه گسترش دهنده فک فعال شود تا در طول شب با اعمال فشار بر کام، فاصله بین استخوان های فک بیشتر شود.

 

ساختار گسترش دهنده های فک

ساختار دستگاه expansion فک

 

یک اکسپندر یا گسترش دهنده کام معمولا به طور سفارشی برای افراد ساخته می شود. چرا که ساختار فک و میزان کوچکی کام در افراد مختلف متفاوت است. همانطور که در قسمت قبل اشاره شد، این دستگاه دارای دو قسمت است که با یک پیچ یا کلید به هم متصل می شوند. برای اینکه دستگاه بتواند اثر خود را اعمال کند باید پیچ اتصال دهنده دستگاه چرخانده شود. با چرخیدن پیچ، دستگاه به استخوان های فک فشار وارد کرده و موجب فاصله گرفتن آنها از هم می گردد. پس از استفاده در مدت زمان لازم از دستگاه که معمولا بین 3 تا 6 ماه است، اکسپندر ها جدا شده و اجازه می دهند که در محل شکاف ایجاد شده، استخوان های جدید رشد کنند و شکاف را از بین ببرند.

 

ساختار اکسپندر

مزایای استفاده از اکسپندر

 

یکی از مزایای اصلی دریافت درمان ارتودنسی برای expansion فک در دوران کودکی این است که می‌توان از روند رشد طبیعی فک در دوران جوانی مطمئن شد و همچنین از ناهنجاری های مال اکلوژن پیشگیری کرد. منبسط کننده های کام با گشاد کردن تدریجی فک بالا فضای بیشتری در دهان کودک ایجاد می‌کنند. دلیل آن این است که فک بالا در واقع به صورت دو نیمه مجزا شکل می گیرد و تا پس از بلوغ به طور کامل با هم ترکیب نمی شوند. قبل از اینکه این اتفاق بیفتد، دو استخوان را می توان به آرامی از هم جدا کرد و در طی چند ماه تثبیت کرد. گشاد کردن فک بالا فواید دیگری نیز دارد: می‌تواند لبخند را زیباتر کند، تعداد دندان‌هایی را که برای ایجاد فضا باید برداشته شوند محدود می‌کند و همچنین می‌تواند تنفس را بهبود بخشد.

 

تغییرات در هنگام استفاده از اکسپندرها

 

همانطور که اشاره شد، پس از فعال کردن دستگاه گسترش دهنده فک، ممکن است کمی درد و فشار احساس شود. اما درد آن نسبت به سفت کردن بریس ها کمتر می باشد. همچنین ممکن است فرد در هنگام استفاده از دستگاه گسترش دهنده فک در غذا خوردن و یا صحبت کردن دچار مشکل گردد. با expansion فک و ایجاد فاصله عرضی بین استخوان ها، ایجاد فاصله در دندان ها جلویی طبیعی است. در واقع ایجاد فاصله در دندان ها نشان می دهند که گسترش فک با استفاده از اکسپندر موفقیت آمیز بوده است. این فاصله با بزرگ شدن کودک و شکل گیری ساختار فک کمتر شده به طوری که دندان ها با فاصله ای مناسب و در یک راستا در کنار هم قرار می گیرند.

 

افزایش عرض کام با استفاده از اکسپندر

 

در صورت هرگونه سوال و یا ابهام پیرامون روش‌های گسترش فک یا expansion فک با استفاده از ارتودنسی می توانید هم اکنون با همکاران و دوستان ما از وب سایت  خانم دکتر پروین خرازی، در ارتباط باشید.

همچنین برای کسب اطلاعات بیشتر و مشاوره به مطب دکتر پروین خرازی مراجعه کنید.